Covid oversterfte in België is voornamelijk in Brussel

Bron: Doorbraak

Tussen juli 2019 en juni 2020 is er in België geen oversterfte, behalve in de hoofdstad.

In een normaal jaar sterven gemiddeld 300 mensen per dag. In maart/april/mei 2020 hebben we in dit land een oversterfte gekend die gedeeltelijk door corona kwam en gedeeltelijk door een hogere sterfte door alle andere aandoeningen (zie eerdere post met grafiek van Sciensano).

Tussen eind mei en midden augustus is er een ondersterfte geweest (minder doden dag gemiddeld in een normaal jaar). Tijdens de hittegolf is er weer even een oversterfte geweest die aangemerkt is als "overlijdens door de hitte "maar zeker ook gedeeltelijk op het conto dienen geschreven te worden van de zeer strenge maatregelen die toen in WZC golden (mondmaskerplicht van ouderen, verbod tot ventilatie en koeling...).

Na de hittegolf is de dotentol weer gezakt binnen de grenzen van wat we in een normaal jaar. De sterftes door Covid bedragen slechts een heel klein percentage van het totaal aantal overlijdens (zie eerdere post met zelfde grafiek van Sciensano - oranje gearceerde kleur is overlijdens door corona, blauwe kleur is alle overlijdens aan andere aandoeningen).

In onderstaand artikel van Doorbraak.be wordt - op basis van een rapport van BISA - gesteld dat de oversterfte die in België gemeten werd, zich vnl situeert in Brussel.

"Dat Brussel slecht scoort, wijt het BISA aan sociaaleconomische factoren en aan een ‘grootstedelijke context’. In Brussel is de rusthuispopulatie groter. Er zijn meer mensen tussen de 65 en 74 jaar die in een rusthuis verblijven dan in Vlaanderen en Wallonië. De meerderheid van de coronasterfgevallen deed zich in de lente voor in de rusthuizen, ook in Brussel. Daarnaast wonen in Brussel mensen op kleinere oppervlakten samen, vaak met meerdere generaties, en zijn ze door hun leefomstandigheden ook meer vatbaar voor aandoeningen als diabetes. Ook wordt er in Brussel uit noodzaak meer gebruik gemaakt van het openbaar vervoer dan in de andere gewesten, en zeker ten opzichte van Vlaanderen, zo stelt het rapport.

Antwerpen en Luik doen beter. Een stedelijke context leidt niet automatisch tot een hogere corona-oversterfte. Antwerpen en Luik kenden in dezelfde referentieperiode geen dergelijke oversterfte, zo zegt het rapport ook. In andere landen zijn er ook sterke regionale verschillen, en zijn er steden die goed en slecht scoren.

Het BISA-rapport wordt door psycholoog Mattias Desmet (UGent) aangehaald als argument om de impact van het coronavirus niet te onderschatten, maar ook niet te overschatten. Desmet pleit voor maatregelen om kwetsbare mensen te beschermen, maar tégen globale lockdowns.

‘De staat heeft bezwaarlijk het recht om gezonde mensen op te sluiten in hun huis. Dat is nooit gezien. Ik vergelijk deze ziekte niet met de griep – die vergelijking loopt altijd mank en er zijn elementen die aantonen dat CoViD voor bepaalde mensen erger is. Maar weegt de collaterale schade van lockdowns op tegen de winst die ze brengen? Dat is de vraag die we ons moeten stellen,’ vindt Desmet."